Aft Nedir ve Nasıl Geçer?

Ağız içi yara olarak da bilinen aft, günlük yaşam kalitesini büyük oranda düşüren bir sorundur. Ağız içerisinde herhangi bir bölgede çıkabilen aftlar, genellikle dilde, damakta ve dudak ve yanakların iç kısmında görülmektedir. Ağrılı bir yara olması sebebiyle hem konuşmayı hem de yemek yemeyi etkilemekte olup hastalar için zorlayıcıdır. Bu süreçte aft neden olur ya da aft neden çıkar sorularının yanı sıra hastalar için en önemli konu aft nasıl geçer? olmaktadır.

Genellikle ağız içi aft kendiliğinden iyileşen bir yara olmakla birlikte hekim kontrolünde tedaviyle asıl amaç iyileşme sürecini hızlandırmak ve ağrı şikayetini minimuma indirmektir. Hekim kontrolünde tedavilerin yanı sıra evdeki bazı doğal yöntemlerle aft iyileşme sürecini hızlandırabilmeniz mümkün.

Aft Nedir?

Aftöz ülser olarak da tanımlanan aft, ortası beyaz kenarları kırmızı renkte görülen acı, kaşıntı ve yanmaya sebep olan oral ülserler, aft nedir sorusuna cevap olarak verilebilir. Ağız içerisinde çıktığı andan itibaren hasta için rahatsız edici bir süreç yaratan bu ağız içi ülserlere; güçsüz bağışıklık sistemi, hormonal faktörler, vitamin eksikliği, enfeksiyon ya da yanak ısırma gibi durumlar sonucunda karşılaşılabilmektedir. Aft durumunu; aftın yer aldığı konum, büyüklüğü, sayısı ve ağız içerisinde kaldığı süreye göre önem kazanmaktadır.

Ağızdaki aft boyutlarına göre bu yaraları aşağıdaki 3 ana başlıkta ele alabiliriz;

Minör Aft: Yaygın görülen orta şiddetli aftlardır. 1 cm’den küçük olan yüzeysel yaralar, 1-2 hafta içerisinde iyileşme gösterir.
Major Aft: Nadir görülen bu aftarın boyutu 1 cm’den büyük olabilmektedir. Gri ve beyaz renkte görülen major aftlar 2-6 hafta arasında iyileşmekte olup iz bırakabilmektedir.
Herpetiform Aft: 1-2 mm çapındaki aftların gruplar halinde seyretmesi ve daha sonrasında birleşme eğilimi göstermesi, herpetiform aft olarak tanımlanır. Nadir görülen bu durum genellikle ileriki yaşlarda karşımıza çıkmakta olup yara izi bırakmadan 1 aya yakın bir süre içerisinde iyileşme gösterir.
Aft Nedenleri Nelerdir?

Hasta için zorlayıcı olan aftlar, çeşitli sebeplerle ortaya çıkabilir. Özellikle dildeki aft ve diş etlerinde aft son derece rahatsızlık verici olup neden çıktığı merak edilmektedir. Toplumda %20’lik bir kısımda görülebilen bu ağız içi yaraların çıkma nedenleri arasında aşağıdakiler sayılabilir;

Düşük bağışıklık sistemi
Vitamin ve mineral eksikliği
Hormonal bozukluk ya da hormonal değişiklikler
Genetik faktörler
Gıda alerjisi (baharatlı, acılı, ekşi, glutenli, çikolatalı gıdalar vs.)
Sert ya da çok sıcak yiyecek, içecek tüketimi
Diş teli kullanımı
Çölyak veya behçet hastalığı
Sigara veya alkol tüketimi
Diş teli kullanımı ya da ağıza tam oturmamış takma dişler

Aft Nasıl Geçer?

Herhangi bir tedavi uygulanmasa dahi ağız içinde, damakta ve dilde aft ortalama 7 – 10 gün arasında iyileşmektedir. Kendiliğinden iyileşen ağız içi yaralarda bu süreci daha hızlı ve ağrısız geçirebilmek içinse bazı noktalara dikkat edebilirsiniz. Peki ağız yarasına ne iyi gelir? aft nasıl geçer?;

Aftın derecesine göre hekim kontrolünde aft ilacı ve çeşitli tabletler kullanmak
Tuzlu su ile günde 3 kere gargara yapmak
Vitamin ve mineral desteği almak
Yemeklerden önce aft için önerilen anestezik kremler kullanmak
Sıcak, baharatlı, acı ve ekşi gibi tahriş edici gıdalardan uzak durmak

Aft Oluşumu Nasıl Önlenir?

Ortaya çıkan aftların iyileşme sürecini hızlandırmak, bu süreçte acı ve yanma hissini minimumda tutmak, hastalar için oldukça önemlidir. Ancak buna ek olarak aftlarla hiç karşılaşmamak ya da aft olasılığını azaltmak için birtakım önleyici uygulamalara ağırlık verebilirsini. Ağız ülseri olarak öne çıkan aft oluşumunu önlemek için;

Ağız bakımına özen göstermeli, düzenli ve etkili bir ağız temizliği yapmalısınız.
Vitamin ve mineral eksikliğine karşı dengeli ve sağlıklı beslenerek bağışıklık sisteminizi güçlendirmelisiniz.
Sigara ve alkol gibi zararlı alışkanlıklardan uzak durmalısınız.
Ağıza tam oturmayan takma dişler için diş hekiminize başvurmalısınız.
Genel kontroller için düzenli olarak diş hekiminizi ziyaret etmelisiniz.
Sert, sıcak ve tahriş edici gıdalardan uzak durmalısınız.

Aft İçin Ne Zaman Doktora Gidilmelidir?

Genel olarak aftlar, kendiliğinden geçen orta dereceli ağız yaralarıdır. Ancak ‘ağzımdaki aft geçmiyor’ diyorsanız ya da sürekli aft çıkması sorunu ile karşılaşıyorsanız bunun için uzman bir destek almanız gerekebilir. Peki aft için ne zaman doktora gitmelisiniz? Eğer ağrınız orta şiddetin üzerine çıktıysa 3 haftadan uzun bir süredir geçmiyorsa uzman bir diş hekimine başvurmalısınız. 1 aydır geçmeyen aft şikayetinin yanı sıra ishal ve ağız dışında genital bölgede de aft oluşumu, durumun ciddi olduğunun göstergesi olarak sayılabilir.